Perkütan Endoskopik Gastrostomi (PEG) açma, enteral beslenme gereksinimi olan hastalara uzun süreli beslenme desteği sağlamak amacıyla mideye bir beslenme tüpü yerleştirilmesini içeren invaziv bir prosedürdür. Bu işlem, genellikle oral alımın yetersiz olduğu veya tamamen imkansız hale geldiği durumlarda uygulanır. PEG tüpü, hastanın besin, sıvı ve ilaç alımını sağlayarak yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır.
Endikasyonlar
PEG tüpü yerleştirilmesi için en yaygın endikasyonlar şunlardır:
Nörolojik Bozukluklar: İnme, amyotrofik lateral skleroz (ALS), multiple skleroz (MS) gibi yutma güçlüğüne neden olan nörolojik hastalıklar.
Baş ve Boyun Kanserleri: Bu tür kanserler nedeniyle radyoterapi veya cerrahi sonrası yutma işlevinde bozulma.
Gastrointestinal Tıkanıklık: Özellikle üst gastrointestinal sistemde tıkanıklık nedeniyle beslenme zorluğu.
Kronik Hastalıklar: Kistik fibrozis, Crohn hastalığı gibi uzun süreli beslenme desteği gerektiren durumlar.
Geriatrik Hastalar: Yutma fonksiyonunun azaldığı yaşlı hastalarda beslenme desteği.
Kontrendikasyonlar
PEG tüpü yerleştirilmesinin kontrendike olduğu durumlar arasında:
Koagülopati: Kanama riskinin yüksek olduğu durumlar.
Mide Anatomisinin Bozukluğu: Cerrahi sonrası mide anatomisinde değişiklikler.
Enfeksiyon: Ciltte veya batın içinde aktif enfeksiyon varlığı.
Gastrointestinal Fistül: Mide ile cilt arasında mevcut fistül.
Prosedürün Hazırlığı
PEG tüpü yerleştirilmeden önce hastanın genel durumu değerlendirilir ve gerekli tetkikler yapılır. Kanama riski olan hastalarda koagülasyon profili gözden geçirilir. Prosedür genellikle sedasyon altında yapılır ve hasta işlem sırasında rahat ettirilir.
İşlem Adımları
Endoskopik Değerlendirme: İşlem, bir endoskop yardımıyla midenin incelenmesiyle başlar. Bu, uygun yerleştirme noktasının belirlenmesine yardımcı olur.
Cilt ve Mide İnsizyonu: Endoskopik ışık yardımıyla mide duvarının karın cildine temas ettiği yer belirlenir ve steril koşullar altında cilt ve mideye küçük bir insizyon yapılır.
Tüp Yerleştirme: Bir kılavuz tel yardımıyla PEG tüpü mideye yerleştirilir. Tüpün uç kısmı mide içinde sabitlenirken, dış kısmı karın cildine sabitlenir.
Tüpün Test Edilmesi: Tüp yerleştirildikten sonra doğru pozisyonda olup olmadığı ve fonksiyonelliği kontrol edilir.
Postoperatif Bakım
İşlem sonrası hastanın PEG tüpü bölgesi düzenli olarak kontrol edilir ve temiz tutulur. Enfeksiyon belirtileri izlenir ve gerektiğinde antibiyotik tedavisi uygulanır. Tüp bakımı ve beslenme protokolleri konusunda hasta ve bakım verenler eğitilir.
Komplikasyonlar
PEG tüpü yerleştirilmesi genellikle güvenli bir prosedürdür, ancak bazı komplikasyonlar oluşabilir:
Enfeksiyon: En sık görülen komplikasyonlardan biridir ve genellikle lokal enfeksiyon şeklinde ortaya çıkar.
Kanama: İnsizyon bölgesinde veya mide içinde kanama olabilir.
Tüp Tıkanıklığı: Besin veya ilaç partikülleri nedeniyle tüp tıkanabilir.
Tüp Dislokasyonu: Tüpün yerinden çıkması veya yanlış pozisyonda olması.
Perkütan Endoskopik Gastrostomi, beslenme ihtiyacını karşılamada etkin ve güvenilir bir yöntemdir. Doğru hasta seçimi, uygun teknik ve postoperatif bakım ile komplikasyon riski minimize edilir ve hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde artırılır. Dr. Akile Zengin, bu alanda uzmanlaşmış bir cerrah olarak, PEG açma işlemlerinde geniş bir deneyime sahiptir ve hastalarına en iyi hizmeti sunmaktadır.